🎼 Fârâbî ile Düşünen Sesler: Müzik Neyi Anlatır?

Bir ses, bir titreşim, bir düşünce: Müzik ile aklın ve kalbin birlikte yürüdüğü bir gün

Giriş – Fârâbî Kimdi?

Dersin başında sadece bir müzik çaldım.Ne bir açıklama, ne bir soru.Yalnızca ud ile çalınmış derin bir ezgi...

Çocuklar sustu.Kimisi gözünü kapattı, kimisi başını eğdi.Sonra tahtaya şu ismi yazdım:

FârâbîAltına küçük bir cümle:

“Müzik, aklın ahengidir.”

“Bu ne demek?” dediler.Bir çocuk şöyle fısıldadı:

“Belki de düşünce de bir ses gibi akar.”

İşte o gün müzik sadece duyulmadı.Düşünüldü.

Nezaret – Müzik Dinlemek De Bir Gözlemdir

Çocuklara üç farklı parça dinlettim:

1. Hızlı, neşeli bir ritim

2. Yavaş, derin, hüzünlü bir ezgi

3. Düzensiz ve karışık sesler

Her parçadan sonra şunu sordum:

“Bu müzik sana ne düşündürdü?”“Bu sesin içinde bir duygu var mıydı?”“Bu sesi bir düşünceye çevirsen ne olurdu?”

Cevaplar büyüleyiciydi:

• “İkincisinde kalbim ağırlaştı ama sanki bir şey söyledi bana.”

• “İlki oyun gibi, ama üçüncüsü kafamı karıştırdı.”

• “Bazı sesler düşünce gibi, bazıları ise sadece yankı.”

• 
  

Tecrübe – Müzikle Düşünce Kurmak

Bu kez çocuklara kalem ve kâğıt verdim.Sadece seslerle düşündük.Görev:

“Bir müzik bestele, ama kelimelerle değil. Sadece düşüncelerle.”Bazı çocuklar notalar çizdi.Bazıları hikâye yazdı ama müzik gibi akıttı.

Bir çocuk şöyle yazdı:

“Eğer üzüntüm bir ses olsaydı, yağmur gibi başlardı.Sonra rüzgâr gibi dağılırdı.En son gökyüzü sessiz kalırdı.”

Tahlil – Fârâbî’nin Fısıltısı

Dersin sonunda Fârâbî’nin şu sözünü paylaştım:

“Ruhun terbiyesi sesledir.Zihin, ahengi ararken duyguyla karşılaşır.”

Bir çocuk elini kaldırdı:

“Yani düşünmek de bir beste mi?”

Diğeri ekledi:

“Evet… ama herkesin melodisi farklı.”

O gün müzik sadece bir sanat değildi.Düşünmenin görünmeyen sesi haline geldi.

Kapanış – Hayy ile Son Nota

Dersin sonunda bir çocuk tahtaya küçük bir nota çizdi.Yanına da şu cümleyi:

“Ben düşündükçe ses oluyor.Belki de Hayy, bir düşünce melodisidir.”

Ve o gün, Fârâbî ile düşünmenin başka bir sesiyle tanıştık.Kulaklarımız müziği duysa da, zihnimiz düşüncenin notalarını besteledi.