top of page

🔢 Hârizmî ile Sayının Sessiz Düzeni

Ritmi olmayan hiçbir şeyin yaşamadığı bu dünyada, ölçüyü arayan çocuklarla bir gün


Giriş – Sayıdan Korkmayan Bir Bilge


Ders tahtasına sadece tek bir sayı yazdım:1

Altına da bir isim:Hârizmî

Çocuklar şaşkın:“Bu ne demek?”“Sadece bir mi?”“Bir yazmakla mı ders başlayacak?”

Sustum.Tahtaya yavaşça ikinci sayıyı yazdım:2

Sonra 3, 4, 5…

Ve sonra birden tüm tahtayı sayılarla doldurdum.Ama rastgele değil — bir ritimle, bir dengeyle.O an söyledim:

“Bugün sayı saymayacağız. Sayının düşündürdüğünü düşüneceğiz.”

Nezaret – Düzeni Gözlemek


Sınıfta yürüdük.Adım saydık.Nefes saydık.Kalp atışı dinledik.Masanın kenarını, pencerenin yüksekliğini, sınıfın köşesini ölçtük.

Sonra sordum:

“Etrafındaki her şey sayılıyor mu?”“Bir şeyin sayılabilir olması onu anlamlı mı yapar?”“Düzensiz olan da güzel olabilir mi?”

Bir çocuk şöyle dedi:

“Dünya bir sayıymış. Ama herkesin baktığı yer farklı.”

Tecrübe – Matematiği Oynamak


Çocuklara desensiz kartonlar verdik.Kuralları kendileri belirleyecekti.Görev:

“Kendi ölçü sistemini kur.Dengeyi sen seç.Ritmi sen yarat.”

Bazısı üçgenlerin içini renklerine göre bölümlendirdi.Bazısı noktaları 3’er 3’er sıraladı.Bazısı sayı yerine şekil koydu.

Bir çocuk dedi ki:

“Benim sistemim sessiz ama düzenli.”Diğeri dedi:“Ben her şeye 5 veriyorum çünkü 5 rahat bir sayı.”

Sınıf bir ritim ormanına dönüştü.Ama bu ritmin müziği görünmüyordu — yalnızca düşünülüyordu.


Tahlil – Hârizmî’nin Gözünden Bakmak


Tahtaya geri döndük.Ve sordum:

“Sayı mı daha gerçek, yoksa ölçü mü?”“Kaç dediğin şey neden önemlidir?”“Eğer hiçbir şeyi ölçmesek, ne bozulur?”

Cevaplar birbirine karıştı:

  • “Zaman durur.”

  • “İnsan kaybolur.”

  • “Düzen bozulmaz ama biz anlayamayız.”

Ve o gün Hârizmî'nin cümlesini paylaştım:

“Düzen, sayıların arasındaki sessiz ahenktir.”

Kapanış – Hayy’ın Ritmi


Dersin sonunda herkesin eline bir sayı verdim.Ama bu sayı yalnızca bir rakam değil,onun gün boyu düşündüğü, çizdiği, kurduğu şeyin adıydı.

Bir çocuk kendi kâğıdına şunu yazdı:

“Benim sayım 7. Çünkü her şeyi 7’ye bölmek kolay.Ama bazen de hiçbir şeye bölünmemek gerekir.Çünkü bazı şeyler sadece bir kere olur.”

Ve o gün, Hârizmî bizimleydi.Çünkü sayı bir dil olmuştu.Düşüncenin ölçüsü, bir çocuğun ritminde yeniden kurulmuştu.

Comments


  • Instagram
  • Facebook
  • Twitter
  • YouTube
bottom of page