🧩 Gazâlî ile Zihin Oyunları: Sessiz Soruların İçinden Geçmek

 Bir bilmeceyle başlayan yolculuk, bir düşünceyle uyanan zihin

 Giriş – Bir Bilge, Bir Oyun, Bir Soru

Bugün çocuklarla birlikte bir oyun oynadık.Ama bu sıradan bir oyun değildi.Ne kazananı vardı, ne de kaybedeni.

Sadece şu soruyla başladı her şey:

“Sence seni sen yapan nedir?”

Önce susuldu. Sonra cevaplar geldi:“Kalbim.”“Beynimin içi.”“Adım.”“Düşüncelerim... ama bazen onlar da bana ait değil gibi.”

Tahtaya büyük harflerle bir isim yazdım:Gazâlî

Altına küçük harflerle bir cümle:

“Düşünce, insana yöneltilmiş en karmaşık sorudur.”

Ve biz o sorunun içine dalmaya karar verdik.

Oyun 1 – “Kendini İnkâr Eden Bilge”

Çocuklara ilk bilmecemiz şu oldu:

“Bir bilge var. Diyor ki:‘Ben hiçbir zaman doğruyu söylemem.’Sence bu bilge doğruyu mu söylüyor, yalan mı?”

Çocuklar birbirine baktı.Zihinler kıpırdamaya başladı.

• “Doğru söylüyorsa... o zaman yalan söylüyor olur!”

• “Ama yalan söylüyorsa... o zaman doğru söylüyor!”

• “Bu bir döngü mü?”

• “Gazâlî böyle mi sorular sorardı?”

Bir çocuk parmağını kaldırdı:

“Bu oyun değil. Bu düşünce tuzağı!”

Ve işte tam da o anda başladık düşünmeye.

Oyun 2 – “İçindeki Sen mi Konuşuyor?”

Sıradaki alıştırmada çocuklara dedim ki:“Bir soru soracağım ama sadece içinizden cevap verin.”

“Kendine 'Ben kimim?' diye sorduğunda, cevap veren sen misin, soran mı?”

Bazıları gözlerini kapattı.Bazıları başını öne eğdi.Birkaç kişi fısıldadı:“İkisi de ben olabilir.”“Belki de hiçbiri ben değil.”“Ya da ben, bu soruların arasında bir yerim.”

Gelişme – Gazâlî ile Düşünmenin Oyunsuz Ciddiyeti

Bu tür oyunlar eğlenceli gibi gözükse de derine indikçe çocuklar ciddileşiyor.Gülümsemeler azalıyor, kaşlar çatılıyor.

Bir çocuğun defterine yazdığı cümle:

“Düşünmek, aklımdaki boşluğu fark etmektir.”

Bir diğeri şöyle dedi:

“Gazâlî kafamı karıştırmıyor, sadece örtüyü kaldırıyor.”

Sonuç – Sessizliğin İçindeki Cevap

Son oyunumuzda çocuklara bir soru daha yönelttim:

“En zor cevap hangisidir?”

Bir çocuk şöyle dedi:

“Cevabı olmayan soru.”Bir başkası:“İçimde sorulmuş ama seslendirilmemiş olan.”

Ve Hayy’dan ödünç bir cümleyle kapattık dersi:

“Sorular, bazen cevaplardan daha çok şey öğretir.”

Kapanış

Gazâlî’nin zihin oyunları, zekâyı değil, farkındalığı artırmak içindi.Çocuklar bir bilmeceyle girdikleri yolda kendilerini bir düşüncenin içinde buldular.Oyunlarla gelen sarsıntılar, onları derinleştirdi.

Bu yazı, çocukların oyun yoluyla düşünceyle tanıştığı,bilmeceyle hikmete yürüdüğü bir günü anlatır.